تاثیر وضعیت اقتصادی بر بازار امنیتی ایران

در دهه ی اخیر با قرار گیری ایران در فهرست تحریم های بین المللی، تاثیرات مختلفی با جوانب گوناگون بر بازار ایران مشاهده شده است. بازار حوزه ی امنیت به ویژه بازار دوربین مداربسته و دوربین تحت شبکه نیز از این تاثیرات برکنار نبوده اند. این تاثیرات در عین برجای گذاشتن اثرات مخرب در حوزه هایی از صنعت، لزوما در همه موارد بازدارنده و منفی نبوده و فرصت های ویژه ای برای فعالین در حوزه ی دوربین مداربسته محیا نموده است. در مقاله ی پیش رو می کوشیم در حد بضاعت، نگاه مختصری بر این تاثیرات و شرایطی که زیست فعلی این بازار را ایجاد کرده است، بیاندازیم.
وجود تحریم های اقتصادی منجر به ایجاد سد در مسیر تامین کالا از برخی از تولید کنندگان حوزه ی دوربین تحت شبکه و دوربین مداربسته شده است. این سد منجر به جست و جوی جایگزین های مناسب برای تامین کننده ی برای پر نمودن خلاء اقلام مورد نیاز گشته است؛ جست و جویی که حجم مبادلات بازار امنیتی ایران با چین از سال های انتهایی دهه 80 را افزایش چشم گیری داد. از سویی هجوم بی سابقه ی به سوی این بازار، امنیت سرمایه گذاران و واردکنندگان دوربین مداربسته اقلام مرتبت با آن را در وضعی لغزنده قرار می داد به شکلی که بالا رفتن تعداد تامین کنندگان کالا، فضای امن برای سرمایه گذاری را به خاطر رقابت با درصد بالایی از ریسک مواجه می کرد. این شرایط بازار منجر به تولید برند های OEM بازار شد؛ برندینگی بر پایه ی اعتبار یک مجموعه ی داخلی تا یک تامین کننده ی خارجی. تولیدات مبتنی بر OEM زمینه ی تولیدات داخلی دوربین را اعم از دوربین تحت شبکه و دوربین مدار بسته ایجاد نموده است.
تولیدات داخل و برندینگ OEM از یک سو در کنار محدودیت در واردات اجناس از برخی کشورهای صاحب فناوری از سوی دیگر، ضمن ایجاد بازار پیچیده با توانمندی های به خصوص، منجر به نبود برخی کیفیات مشخص در محصولات دوربین مداربسته و دوربین تحت شبکه در داخل کشور شده است. یک نمونه ی واضح آن مقاومت بازار داخل نسبت به بازار جهانی در چرخش به سمت دوربین تحت شبکه است؛ به صورتی که در حالی که بازار جهانی محصولات امنیتی در حوزه ی دوربین نظارت تصویری، مرحله ی گذار از دوربین مدار بسته HD به سمت دوربین تحت شبکه را سپری نموده است بازار ایران همچنان تا حد قابل ملاحظه ای در انحصار محصولات دوربین مدار بسته TVI، دوربین مدار بسته CVI و دوربین مدار بسته AHD قرار دارد. همسویی با بازار چین از طرف دیگر انتظارات را از محصولات امنیتی از جمله دوربین تحت شبکه پایین آورده است. اتفاقی که منجر شده است اجناس کم کیفیت و بعضا بی کیفیت بازار دوربین تحت شبکه را به فلمروی خود بدل کنند.
بازار دوربین تحت شبکه و دوربین مدار بسته اما پس از سال گذشته در برابر پرسش وضعیت بازار پسابرجام قرار گرفته است. آیا با باز شدن مرزها بر برخی از کالاهای مشخص امنیتی، از جمله دوربین تحت شبکه و دوربین مدار بسته با استانداردهای جهانی، بازار ایران با شوک مواجه خواهد شد؟ آیا واردکنندگانی که در این سال ها بنا بر شرایط تحمیلی به واردات اجناس میانی و رده پایین اقدام نموده اند آسیب خواهند دید و یا در چنین بازاری واردکنندگان اجناس رو به بالای بازار پس از برداشته شدن تحریم ها، در بازار ِ زیر سیطره وارد کنندگان دوربین مداربسته با کیفیت نامطلوب امکان فعالیت و رقابت قیمتی نخواهند یافت؟ و از همه مهم تر آیا این روند، یعنی رفع تحریم های مالی و وارداتی از سوی کشورهای دیگر روندی مستمر و دنباله دار خواهد بود یا موضوعی مقطعی است که ریسک سرمایه گذاری در این بخش را بالا خواهد آورد؟
پاسخ به این پرسش ها نیازمند چندین و چند مقاله و استفاده از نظر تیمی از کارشناسان خبره در حوزه ی واردات، فنی و … است. قدر مسلم آن است بازار دوربین مدار بسته و دوربین تحت شبکه نیز مانند هر بازار دیگری بیش از هر چیز در شرایط ثبات اقتصادی رشد خواهد نمود. در چنین شرایطی تفاوت چندانی میان بازار کشورهای گوناگون وجود نخواهد داشت؛ زیرا که نیاز به امنیت، جز معدود نیازهای مشابه در تمام اقوام بشری است و ارتباط چندانی با ذائقه افراد گوناگون در شرایط متفاوت فرهنگی ندارد. بر همین اساس در صورت تداوم شرایط پسابرجام هرچند در ابتدا به صورت مشخص واردکنندگان بزرگ بازار، متحمل ریسک سرمایه گذاری بر روی محصولات ِ سازندگان کشورهایی که تا دیروز در فهرست قرمز قرار داشتند، نخواهند شد، اما سرمایه گذاران جاه طلب و نوینی یافت خواهند شد که پذیرای این ریسک باشند. در این صورت در صورت تداوم روند پسابرجام و عدم وقوع تحریم ها پیش بینی می شود که در نهایت سرمایه گذاران کلان این بخش دست به اقدامی مشابه بزنند و در نتیجه ابتدا شاهد ظهور قطب های نوین متشکل از سرمایه گذاران جاطلب و رو به رشد جوانی خواهیم بود که توانسته اند با موفقیت از این مرحله ی گذار عبور کنند و دوم این که با حرکت سرمایه گذاران کهنه کار تر به سمت واردات محصولات سطح میانی به بالا، محصولات سطح پایین به مرور همانند بازار سایر نقاط جهان به بخش حاشیه ای بازار رانده شوند. ناگفته مشخص است که آن بخش از قطب های قدیمی بازار دوربین مدار بسته و دوربین تحت شبکه که در مقابل این دگرگیسی مقاوت کنند، ناگزیر حذف خواهند شد و این به معنی تغییر در ارکان آتی بازار دوربین تحت شبکه و دوربین مداربسته بازار اعم از Ahd،Cvi و Tvi خواهد بود.

یادداشتی از:‌ حامد اوصانلوی، کارشناس ارشد ومدیر فروش شرکت GMS