این نوع از آشکارسازها جهت تشخیص شعله آتش و باتوجه به نوع اشعه ساطع شده از آن مورد استفاده قرار می‌گیرند که ممکن است این اشعه‌ها قابل رویت یا غیر قابل رویت توسط چشم انسان باشد. در ادامه به بررسی انواع این دتکتورها می‌پردازیم.
انواع آشکارسازهای شعله
به طور کلی با توجه به طیف‌های مختلفی از شعله که ممکن است بر اثر سوختن مواد مختلف قابل احتراق بوجود آیند، اين آشکارسازها نیز مي‌توانند نسبت به پرتوهاي مادون قرمز (IR) و ماورای بنفش (UV) حساس باشند؛ شکل زیر طیف و طول موج‌های مختلف نور را نشان می‌دهد:
بنابراین آشکار سازهای شعله نیز بر اساس همین طیف‌ها با نام‌های زیر طراحی و ساخته می‌شوند:
1. UV Flame Detectors
2. IR Flame Detectors
3. UV/IR Flame Detectors
4 . UV/IR2 Flame detectors
5. IR3 Flame Detectors
6. IR2 Flame Detectors
انتخاب هریک از آشکارسازهای فوق براساس کاربرد، نوع مواد قابل اشتعال موجود در محیط و هزینه مورد نظر صورت می‌گیرد.
همچنین شایان ذکر است که این آشکارسازها به تدریج و با توجه به بروز نواقصی نظیر آلارم‌های کاذب، تاثیر نور خورشید، نور ساطع شده توسط دستگاه‌های جوشکاری و… ارتقاء پیدا کرده و از تکنولوژی‌هایی مانند شبکه‌های عصبی، منطق فازی و… جهت جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی استفاده شده است.
شکل: UV-flame-detector
چگونه دتکتور شعله یا Flame Detector را تست کنیم؟
جهت تست دتکتورهای شعله معمولا نمی توان از خود شعله استفاده نمود (ابعاد شعله و وجود آن در بعضی از سایت ها مشکل آفرین است). به خاطر همین از شبیه ساز (Simulator) استفاده می شود.
شبیه ساز بر دو نوع است:
1. شبیه ساز IR3 -IR2 -IR با تشعشات مشابه
2. شبیه ساز UV/IR
این شبیه سازها از فاصله‌ی 9 تا 12 متری می‌توانند تشعشع مورد نظر را به دتکتور بفرستد.
انتخاب نوع دتکتور شعله
در انتخاب نوع دتکتور شعله می‌بایست سوالات زیر مطرح شود:
1- چه محیطی را می‌بایست حفاظت کنیم؟
2- شعله با چه پایه‌ای (بیس) اتفاق خواهد افتاد؟
3- چه ابعادی از یک محوطه را می‌بایست محافظت کنیم؟
4- چه نوع تشعشع اضافه ی دیگر ممکن است در محیط وجود داشته باشد؟
5- چه چیزی ممکن است از دید دتکتور و محوطه‌ی حفاظت جلوگیری نماید؟ (مثل وجود پارتیشن، سیستم تهویه‌ی هوا و …)
6- سرعت پاسخ به شعله در دتکتور و سیستم مرتبط چقدر خواهد بود؟ مثلا دتکتور UV تا 10 میلی ثانیه و IR یک تا پنج ثانیه
درست است که پاسخ به سوالات فوق ممکن است نوع دتکتور را مشخص نماید ولی بهتر است با سازنده هم مشورت نمایید.
ممکن است دتکتور با رنجهای مختلف وجود نداشته یا در دسترس نباشد.
به این نکات توجه شود:
1- باند فرکانس: هرچه باند فرکانس (یا طول موج) وسیعتر باشد خطا بیشتر است.
2- رنج: درچه فاصله ای شعله کشف میشود.
3- زاویه‌ی دید: در چه زاویه ای دتکتور شعله را میبیند؟
4- مخروط دید: تقریبا تمامی دتکتورها زاویه‌ی مخروطی حداقل 90 درجه را دارا هستد.
5- آیا دتکتور می‌تواند در محل تعمیر و نگهداری شود یا بایستی به کارخانه فرستاده شود؟
6- آیا ساختمان دتکتور برای نصب در این محل مناسب است؟
7- آیا دتکتور سیستمی برای مقابله با یخ زدگی دارا میباشد؟
8- آیا دتکتور تفاوت بین حریق و پدیده های عجیب دیگر را دارا میباشد؟
9- آیا سیستم ثبت اطلاعات و خروجی مناسب دارد؟
نظرات کاربران