شِگِل چيست؟

شِگِل (Shackles)
حلقه اتصالی قابل حملی است که برای اتصال تجهیزات و قطعات مختلف باربرداری استفاده می شود. مثلا برای اتصال سیم بکسل، زنجیر، قلاب جرثقیل و …به بار، از شگل استفاده می شود.
شگل ها به طور کلی به دو شکل نعل اسبی (خمیده) یا دی (یو) شکل ساخته می شود.

موارد ایمنی و بازرسی کار با شگل

۱-علامت شناسایی و میزان ظرفیت مجاز و علامت کیفیت روی بدنه ی شگل حک می شود.
۲-از به کار بردن شگل های بدون علائم سازنده ، تناژ و… خودداری کنید.
۳-قبل از کار و قبل از برگرداندن شگل به انبار شگل ها را از لحاظ ضعیف شدگی ، آسیب دیدگی ، خوردگی ، زنگ زدگی ، کج شدگی و … بازرسی کنید.

۴-پین شگل را از لحاظ سالم بودن ، صاف بودن ، خمیدگی ، ترک خوردگی و هرگونه آسیب دیگر بازرسی کنید.
۵-پین شگل باید به راحتی و با کمترین نیروی لازم درون چشمی شگل قرار گیرد و محکم شود.
۶-پین هایی را که رزوه ی آن خراب شده به کار نگیرید.
۷-از قرار دادن میله ی گرد ، پیچ ، مفتول و … به جای پین شگل خودداری کنید زیرا بار باعث خمیدگی آنها می شود.
۸-جابه جا کردن پین های شگل های مختلف با اندازه های متفاوت ممنوع است .
۹-اگر مقدار ضعیف شدگی شگل و اجزای آن بیش از ۱۰% مقدار اولیه ی آن باشد شگل را به کار نگیرید .
۱۰-هرگونه عملیات کار گرم نظیر جوشکاری روی اجزای شگل ممنوع است
۱۱-برای شناسایی شگل های ناایمن از شگل های ایمن ، از سیستم کدهای رنگی استفاده می شود.در این سیستم تجهیزاتی که به هر دلیل ناایمن هستند رنگ قرمز داشته و باید از رده خارج شوند و تجهیزاتی که مورد تأیید ایمنی می باشند رنگ سبز دارند.
۱۲-پینهای پیچی شگل را هنگام استفاده پس از محکم کردن مقدار کمی به آرامی شل کنید تا از باز شدن آن هنگام برداشتن بار جلوگیری شود.
۱۳-برای افزایش ضریب ایمنی ، از اشپیل برای جلوگیری از در رفتن ناگهانی پین شگل استفاده می شود.
۱۴-شگل برای تحمل نیروهای عمودی طراحی شده است نیروهای جانبی و مورب موجب تنش و آسیب دیدگی در شگل خواهد شد .
۱۵-اگر سیم بکسل بدون چشمی باشد هنگام کار با شگل احتمال آسیب دیدگی و پارگی سیم بکسل بسیار زیاد خواهد بود.

۱۶-اگر دهانه ی شگل بیش از اندازه باز شود پین به درستی درون آن قرار نمی گیرد که این امر خطرناک است.
۱۷-اگر از چند اسلینگ برای جابه جایی بار استفاده می کنید از شگل نعل اسبی که به اندازه ی کافی بزرگ است استفاده کنید تا چشمی های اسلینگ به طور ایمن روی قسمت نعل اسبی قرار گیرند . قلاب جرثقیل حتما باید روی پین شگل قرار داشته باشد.
۱۸-معمولا شگل های D شکل برای جابه جایی بار با زنجیر به کار می روند.
۱۹-ضربه و حرکت بار روی شگل می تواند باعث شل شدگی و در رفتن پین شود که در این صورت امکان سقوط بار وجود دارد.برای جلوگیری از این کار از پین های پیچ و مهره ای یا اشپیل دار استفاده کنید.
۲۰-برای جابه جایی ورق های بزرگ فلزی از نوعی شگل مخصوص برای این کار استفاده می شود که پین آن از درون سوراخ ورق فلزی وارد شده و شگل به قلاب جرثقیل وصل می شود .

۲۱-فاکتور ایمنی در طراحی شگل ها ۶ برابر SWL آنها است.
۲۲-همواره شگل ها را به طور مناسب نگهداری و حمل کنید .
۲۳-عادت کنید که حتی برای جابه جایی های کوچک بار پین و مهره ی شگل را محکم و کامل ببندید.
۲۴-هرگونه چکش کاری و آهنگری بر روی شگل به منظور رفع آسیب های آن ممنوع است.
۲۵-قلاب جرثقیل همواره روی پین شگل قرار می گیرد نه روی قسمت نعلی شکل.
۲۶-هرگز به شگل حامل بار شوک وارد نکنید زیرا باعث آسیب دیدگی می شود.
۲۷-شگل های آسیب دیده را به هیچ عنوان به انبار برنگردانید بلکه به تأیید بازرس مجرب برسانید.
۲۸-شگل ها را در جای تمیز و خشک و عاری از گرد و غبار نگهدارید و از خوردگی آنها نیز محافظت کنید.
۲۹-شگل هایی که دچار ضعیف شدگی شدید هستند از ناحیه ی قوسی شکل و پین آن به راحتی قابل شناسایی هستند آنها را به کار نگیرید.
۳۰-اضافه بار منجر به تغییرات خطرناک در ساختمان شگل می شود . پین خم شده و شگل کشیده و دهانه ی آن نیز دچار تغییر می شود . از شگل متناسب با ظرقیتش بار بلند کنید.
۳۱چشمی های شگل را بازرسی کنید تا با یکدیگر در یک راستا باشند و از شگل های تاب خورده استفاده نکنید.

منبع: مرکز آموزش HSE جنوب کشور